Palenie tytoniu jest globalnym problemem zdrowotnym, a miliony ludzi na całym świecie są uzależnione od nikotyny. Nawyk ten jest powiązany z wieloma kwestiami zdrowotnymi, w tym z problemami układu oddechowego, chorobami krążenia i różnymi rodzajami raka. Poza zwiększonym ryzykiem tych często śmiertelnych chorób, palenie wpływa także negatywnie na stan naszej skóry, paznokci i zębów. Zżółknięty, pełen przebarwień uśmiech, ziemista cera, widoczne zmarszczki – to problemy, z którymi na co dzień będą borykać się osoby, nałogowo i regularnie sięgające po papierosa.
Najnowsze badania sugerują, że palenie papierosów ma jednoznacznie negatywny wpływ na stan naszych włosów: zarówno w zakresie ich nadmiernego wypadania (mechanizm łysienia telogenowego), jak i przede wszystkim w ramach przyspieszania i intensyfikacji procesu miniaturyzacji mieszków włosowych w łysieniu androgenowym.
W tym wpisie na blogu zagłębimy się w związek między paleniem, a wypadaniem włosów. Omówimy powiązanie nikotyny z najpowszechniejszym problemem, jakim jest łysienie androgenowe. Przedstawimy reguły właściwej pielęgnacji włosów palacza. Opiszemy kolejno zabiegi i terapie, wspomagające doprowadzenie do w pełni zdrowych włosów po porzuceniu nałogowego palenia nikotyny. Na koniec przedstawimy zalecenia dla palących pacjentów decydujących się na wykonanie przeszczepu włosów.
Spis treści:
Cykl wzrostu włosa składa się z trzech faz:
To najdłuższa, trwająca nawet do 8 lat faza w cyklu wzrostu włosa. Od jej przebiegu zależy, jak długie włosy mogą nam urosnąć, jak są grube, gęste, sprężyste i lśniące. Włos rośnie około 1 cm miesięcznie. Grubość i jakość włosa zależy przede wszystkim od liczby i jakości pracy znajdujących się w brodawce włosa komórek macierzystych. U zdrowej osoby około 85% mieszków włosowych znajduje się właśnie w tej fazie – anagenu.
Katagen to najkrótsza faza w cyklu wzrostu włosa, trwająca jedynie 2-3 tygodnie. W katagenie mieszek włosowy przechodzi z fazy wzrostu (anagen) do fazy spoczynku (telogen).
W fazie telogenu znajduje się (u zdrowej osoby) niewiele ponad 10% procent mieszków włosowych. W tej fazie włos jest oddzielony od macierzy, nie rośnie, a jedynie tkwi „uwięziony” pomiędzy ściankami mieszka włosowego. Faza telogenu kończy się, gdy włos wypada, a jego miejsce zaczyna zajmować nowo rosnąca łodyga.
Uważa się, że palenie zakłóca wyżej przedstawiony cykl wzrostu, skracając fazę anagenu i wydłużając fazę telogenu. Nikotyna (i inne toksyczne substancje zawarte w dymie papierosowym) sprawiają, że anagenowy włos palacza jest krótszy, cieńszy i słabszy.
Toksyny powodowane przez palenie uszkadzają DNA komórek macierzystych brodawki włosa, negatywnie wpływają także na przepływ krwi przez naczynia włosowate odżywiające kluczowe struktury mieszka włosowego.
Krótko mówiąc – nikotyna powoduje negatywne zakłócenia w cyklu wzrostu włosa, co może prowadzić do przerzedzenia włosów, zmniejszenia ich gęstości i zwiększonego wypadania. Skala negatywnych zmian uzależniona będzie także od innych, indywidualnych czynników – jak genetyka, ogólny stan zdrowia, płeć, czy wiek.
Kolejnym obszarem udowodnionego negatywnego wpływu palenia papierosów na stan włosów, jest przyspieszenie procesu ich siwienia. Nikotyna osłabia komórki produkujące barwnik włosa (melaninę) – zamiast włosów wybarwionych, zaczynają rosnąć nam włosy bez barwnika, siwe.
Skład chemiczny papierosów i dymu tytoniowego jest bardzo złożony. Jest tam bardzo wiele substancji, które mają negatywny wpływ na zdrowie palacza – tak aktywnego, jak i biernego. Tlenek węgla, tlenek azotu, formaldehyd, benzopiren, metale ciężkie (kadm, ołów, rtęć) – to tylko niektóre ze szkodliwych substancji osłabiających cebulki włosowe.
Jest szereg mechanizmów potencjalnego negatywnego działania nikotyny na proces łysienia androgenowego. Omówimy poniżej każdy z tych mechanizmów.
Nikotyna może dostać się do włosów poprzez wchłanianie przez krew lub w wyniku ekspozycji na dym środowiskowy. Wchłanianie bezpośrednio z krwi następuje poprzez bierną dyfuzję z naczyń krwionośnych znajdujących się u podstawy mieszka włosowego do rosnących komórek włosa, przy czym średni przepływ krwi określa stężenie nikotyny we włosach. Stwierdzono większe stężenie nikotyny w dystalnym końcu włosa w porównaniu z końcem proksymalnym, co przypisano dłuższej ekspozycji włosów dystalnych na dym środowiskowy. Na tej podstawie badania sugerują, że poziom nikotyny we włosach może być możliwym markerem długotrwałego narażenia na dym tytoniowy.
Zwężenie naczyń mikrokrążenia skórnego przez metabolity nikotyny jest ważnym skutkiem palenia. Nikotyna działa poprzez wzmacnianie efektu zwężającego naczynia od śródbłonka rozszerzenie naczyń krwionośnych skóry wywołane acetylocholiną W dotyczących przeszczepu włosów, udokumentowano wyższy wskaźnik powikłań u palaczy w porównaniu z osobami niepalącymi. Indukowane nikotyną zwężenie naczyń krwionośnych jest zatem dodatkowego ryzyka potencjalnych powikłań. Obecnie rutynowo zaleca się pacjentom zaprzestanie palenia przed przeszczepem włosów.
U palaczy zwiększa się prawdopodobieństwo uszkodzeń DNA — zarówno jądrowego, jak i mitochondrialnego. Dym papierosowy indukuje nierównowagę systemów proteazy / antyproteazy, które odgrywają ważną rolę w przebudowie macierzy zewnątrzkomórkowej podczas regresji mieszków włosowych (faza katagenu), wpływając w ten sposób na cykl wzrostu mieszków włosowych.
W literaturze dostępnych jest wiele badań potwierdzających wpływ palenia na wolne rodniki i poziom stresu oksydacyjnego, który jest ważnym czynnikiem generującym zmiany przebiegu cyklu wzrostu włosa. Metabolity dymu tytoniowego mogą wywoływać stres oksydacyjny poprzez generowanie wolnych rodników, a także powodować zaburzenia równowagi systemów antyoksydacyjnych funkcjonujących w komórkach (szczególnie w komórkach macierzystych brodawki włosa). Może to powodować uwalnianie przez keratynocyty mieszków włosowych cytokin immunomodulujących, takich jak interleukina (IL)-I alfa, IL-lbeta i TNF alfa, które są silnymi inhibitorami wzrostu mieszków włosowych. Wolne rodniki, w szczególności reaktywne formy tlenu (ROS), oddziałują z kwasami nukleinowymi (zarówno w mitochondriach, jak i w jądrze), powodując mutacje predysponujące do pękania nici DNA. Utlenianie lipidów przez ROS może również powodować przedwczesną śmierć komórek poprzez uszkodzenie fosfolipidowych błon komórkowych, wpływając w ten sposób na równowagę molekularną mieszków włosowych.
Generowanie wolnych rodników wywołane paleniem tytoniu może powodować apoptozę mieszków włosowych, skutkującą przedwczesnym wejściem w fazę katagenu.
W jednym z badań, naukowcy hodowali komórki brodawki włosa (DPC — Dermal Papilla Cells) z łysiejącej i niełysiejącej skóry głowy i wykazali, że łysiejące DPC rosły wolniej in vitro niż niełysiejące DPC. Stwierdzenie przedwczesnego starzenia się łysiejących DPC wraz z ekspresją markerów stresu oksydacyjnego i uszkodzeń DNA in vitro sugeruje, że łysiejące DPC są wrażliwe na stres środowiskowy.
Nikotyna może powodować utrzymujące się mikrozapalenie mieszków włosowych, naciek komórek zapalnych, przebudowę tkanki łącznej i interakcję kolagenaz prowadzącą do zwłóknienia okołomieszkowego.
Nikotyna może powodować nadmierną stymulację komórkowych nikotynowych receptorów acetylocholiny, prowadząc do ich desensytyzacji (utraty wrażliwości). Prowadzi to do zniszczenia mieszków włosowych poprzez aktywację szlaków zaprogramowanej śmierci komórek obecnych w keratynocytach.
Palenie może prowadzić do wzrostu przerzedzenia włosów zależnego od androgenów. Stan hipoestrogenowy może być spowodowany zwiększoną hydroksylacją estradiolu i hamowaniem enzymu aromatazy. Palenie może powodować zwiększony poziom androgenów, co pośrednio zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia AGA.
Źródła:
Łysienie plackowate jest chorobą autoimmunologiczną, która powoduje nierównomierną utratę włosów. Chociaż dokładna przyczyna łysienia plackowatego nie jest znana, badania sugerują, że palenie tytoniu może zwiększać ryzyko rozwoju tego schorzenia. Retrospektywne badanie 317 pacjentów z łysieniem plackowatym wykazało, że palacze byli bardziej narażeni na ciężką i rozległą utratę włosów w porównaniu z osobami niepalącymi.
Bezdyskusyjny jest także fakt negatywnego wpływu nikotyny na funkcjonowanie układu immunologicznego człowieka.
Źródła:
Zrywając z nałogiem nikotynizmu zwiększamy prawdopodobieństwo odzyskania zdrowych i pięknych włosów. (Trzeba podkreślić, że pozytywne rezultaty można osiągnąć jedynie przy pełnej rezygnacji zarówno z papierosów tradycyjnych, jak i tak zwanych e-papierosów).
Proces odzyskiwania zdrowych włosów i skóry głowy będzie trwał kilka miesięcy.
Jeśli chcesz do maksimum wykorzystać fakt, że zerwałeś z nałogiem i zależy Ci na jak najszybszej poprawie stanu włosów i skóry głowy – umów się na konsultację z trychologiem Perfect Hair Clinic!
Pierwszym, absolutnie niezbędnym etapem działania jest szczegółowa i kompetentna diagnoza trychologiczną, nakierowana na ocenę stanu skóry głowy, identyfikację głównego problemu (zazwyczaj: łysienie androgenowe lub telogenowe) oraz ewentualnych problemów współistniejących (na przykład keratozy, łojotoki czy stany zapalne). Przeprowadzony będzie obszerny wywiad oraz dokładne badanie trychoskopowe. W miarę potrzeb wykorzystane mogą też być wyniki badań laboratoryjnych krwi (morfologia, markery stanów zapalnych, balans hormonalny, żelazo, ferrytyna, cynk, witamina D i inne).
Po etapie diagnozy będzie można przejść do realizacji zindywidualizowanego scenariusza terapeutycznego, opartego o zalecenia farmakologiczne, suplementacyjne, pielęgnacyjne i zabiegowe.
Wachlarz dostępnych w trychologii zabiegów jest bardzo szeroki: od terapii nieinwazyjnych, przez niskoinwazyjne, aż do chirurgicznych.
Sprawdź także, jakie badania wykonać przy wypadaniu włosów.
Peeling trychologiczny to bardzo przyjemny i niosący wiele korzyści zabieg. Jego celem jest oczyszczenie skóry głowy, w szczególności okolic ujść mieszków włosowych. Stosowane preparaty dobierane są odpowiednio do rodzaju skóry głowy i występujących tam ewentualnie problemów (łojotok, stany zapalne, łupież i inne keratozy). Usunięte zostają resztki łoju, martwy naskórek, różnorodne zanieczyszczenia, pozostałości po stosowanych kosmetykach czy dym papierosowy.
Istotną częścią zabiegu jest stymulujący masaż skóry głowy.
Korzyści z wykonanego zabiegu peelingu i masażu trychologicznego są wielorakie:
Karboksyterapia to bezpieczny i skuteczny zabieg, polegający na iniekcyjnym podaniu bezpośrednio do tkanek skóry medycznie czystego dwutlenku węgla. Wywołuje to kaskadę procesów biochemicznych, prowadzących do silnego pobudzenia krążenia krwi. Wykonanie serii zabiegów skutkuje tak zwaną neowaskularyzacją, czyli powstaniem zupełnie nowych naczyń krwionośnych. Karboksyterapia jest zatem skuteczną formą terapii nie tylko łysienia androgenowego, lecz również telogenowego czy plackowatego. Pobudzane są procesy metaboliczne, substancje odżywcze trafiają do mieszków włosowych w zwiększonych ilościach.
Zabieg może być wykonywany tak u mężczyzn, jak i u kobiet.
Typowa sesja zabiegowa trwa koło 30 minut i nie wymaga jakiejkolwiek rekonwalescencji pozabiegowej.
Dermation to innowacyjne urządzenie wykorzystujące zjawisko transdermalporacji, czyli wykorzystania specyficznego prądu i pola elektrycznego do intensywnego transferu aktywnych składników w głąb poddanej zabiegowi skóry.
Technologia bardzo dobrze sprawdza się w intensywnej stymulacji i odżywianiu skóry głowy.
Fototerapia LLLT (niskoenergetyczna terapia laserowa) to jedna z najlepiej przebadanych i udokumentowanych technologii wykorzystywanych w leczeniu różnych form łysienia, w szczególności łysienia androgenowego, telogenowego i plackowatego. Na tle innych stosowanych w leczeniu łysienia metod, wyróżnia się swoim bezpieczeństwem – w zasadzie brak przeciwskazań, nie są znane jakiekolwiek niepożądane skutki uboczne.
W leczeniu łysienia wykorzystywane są zarówno urządzenia do użytku domowego (hełmy laserowe), jak i stacjonarne urządzenia kliniczne.
Indiba to zaawansowane technologicznie urządzenie wykorzystujące pole elektromagnetyczne o częstotliwości 448 kHz do intensywnej stymulacji na poziomie komórkowym. Może być stosowane w bardzo szerokim zakresie (fizjoterapia, leczenie trudno gojących się ran, redukcja cellulitu, ujędrnianie) – w leczeniu łysienia sprawdza się znakomicie jako terapia uzupełniająca, na przykład w przygotowaniu przed planowanym przeszczepem włosów. Jest bardzo dobrym uzupełnieniem terapii kombinowanych łysienia androgenowego i plackowatego.
Egzosomy to odkrycie medycyny regeneracyjnej ostatnich kilku lat. Wielu specjalistów zakłada, że zakres zastosowań egzosomów będzie niedługo równie szeroki, jak komórek macierzystych.
W terapiach łysienia egzosomy są wykorzystywane jako czynnik stymulujący i przyczyniający się do znacznego przyspieszenia i intensyfikacji procesów regeneracyjnych.
Mezoterapia peptydowa to skuteczny i bezpieczny zabieg umożliwiający zatrzymanie nadmiernego wypadania włosów i przywrócenie im utraconej gęstości. Specjalnie dobrany, oparty o peptydy biomimetyczne skład preparatu, zapewnia wszystkie niezbędne do rewitalizacji mieszków włosowych elementy. Preparat podawany jest iniekcyjnie w tkanki skóry. Zalecane jest wykonanie kilku zabiegów w serii, w odstępie 14 dni.
Mezoterapia osoczem bogatopłytkowym to zabieg powszechnie rekomendowany w ramach Evidence Based Medicine, jako skuteczna terapia w leczeniu łysienia – w szczególności androgenowego. To zabieg autologiczny, niezwykle bezpieczny, z zerowym ryzykiem reakcji alergicznych. Intensywna stymulacja na poziomie komórkowym, przede wszystkim dzięki pozyskanym z krwi własnej pacjenta czynnikom wzrostu.
Lipotransfer to zabieg pozwalający na niezwykle skuteczną stymulację osłabionych i degenerujących się mieszków włosowych. „Koktail” zawierający dziesiątki tysięcy pozyskanych z tkanki tłuszczowej Pacjenta komórek macierzystych, uruchamia procesy regeneracyjne. Po kilku miesiącach od wykonania zabiegu „uśpione” mieszki włosowe podejmują znów pracę, rośnie liczba włosów terminalnych, a maleje ilość cienkich, krótkich i pozbawionych barwnika włosów vellus.
Lipotransfer to zabieg polecany zarówno kobietom, jak i mężczyznom. Współczesna medycyna nie zna innej (poza przeszczepem włosów) terapii, tak skutecznej w zwiększaniu gęstości włosów.
Regenera Activa to zabieg bardzo podobny do opisanego wyżej lipotransferu. Bazuje na stymulującym wpływie komórek macierzystych pozyskanych z tkanki skórnej. Zabieg przynosi widoczne rezultaty po około 4-6 miesiącach, znacząco zwiększając gęstość włosów i poprawiając ich grubość.
Nawilżanie i oczyszczanie – te dwa hasła powinny kształtować wybór właściwych produktów do codziennej pielęgnacji włosów palacza. Kompetentny trycholog powinien dokonać indywidualnego doboru preparatów optymalnych dla danego rodzaju skóry głowy. Z pewnością w proponowanym zestawie powinno znaleźć się miejsce dla:
Dieta osoby palącej jak również osoby, która po rozstaniu z nałogiem chce jak najszybciej przywrócić dobry stan swoich włosów i skóry głowy powinna być nakierowana na dostarczenie komórkom optymalnego zestawu wszystkich niezbędnych substancji odżywczych.
Przeszczep włosów to jedyny zabieg, dający możliwość radykalnej zmiany wyglądu naszej fryzury. Palenie papierosów jest czynnikiem obciążającym, lecz bynajmniej nie umożliwia skutecznego przeprowadzenia transplantacji włosów.
Jeśli rozważasz wykonanie zabiegu przeszczepu włosów – umów się na konsultację ze specjalistami Perfect Hair Clinic.
W ocenie wpływu palenia papierosów na efekty estetyczne osiągnięte dzięki wykonanemu zabiegowi przeszczepu włosów zwracamy przede wszystkim uwagę na negatywny wpływ nikotyny na ukrwienie i gojenie się ran. Jest to jednoznacznie negatywny wpływ – rany goją się trudniej i dłużej, tym samym wpływamy negatywnie na przyjęcie się w obszarze biorczym przeszczepionych mieszków włosowych (problemy z gojeniem się obszaru dawczego są zdarzeniem absolutnie wyjątkowym, bardzo mało prawdopodobnym).
Wykazano, że nikotyna, główny składnik dymu papierosowego, ma znaczący wpływ na procesy gojenia się ran. Badania wykazały, że nikotyna może wpływać na proliferację i przeżywalność mezenchymalnych komórek macierzystych (MSC), które mają kluczowe znaczenie dla gojenia się ran (Zeng i in., 2014). Nikotyna została powiązana z upośledzeniem gojenia się ran poprzez indukowanie powstawania pozakomórkowej pułapki neutrofili, potencjalnie utrudniając proces gojenia (Aspera-Werz i in., 2022).
Większość klinik rekomenduje w związku z tym następujący tryb postępowania:
Źródła:
Palenie tytoniu ma znaczący wpływ na wzrost włosów i stany wypadania włosów, w szczególności łysienie androgenowe. Toksyny i wolne rodniki generowane przez palenie mogą zakłócać cykl wzrostu włosów, nasilać łysienie androgenowe i zwiększać ryzyko innych zaburzeń związanych z wypadaniem włosów. Rzucenie palenia jest istotnym krokiem w utrzymaniu zdrowej skóry głowy i zapobieganiu wypadaniu włosów. Równie istotne jest optymalne wykorzystanie dostępnej oferty zabiegowej, suplementacyjnej i pielęgnacyjnej.
Sprawdź także: Depresja a wypadanie włosów
Zmagasz się z wzmożonym wypadaniem włosów? Umów się na konsultację do trychologa jeszcze dziś!
"*" oznacza pola wymagane
Wypełnij formularz, aby zarezerwować termin konsultacji
"*" oznacza pola wymagane