Wypadanie włosów po znieczuleniu

Spis treści:

Wypadanie włosów po narkozie

Jednym z rodzajów łysienia telogenowego (telogen effluvium) jest wypadanie włosów po zabiegu wykonanym z wykorzystaniem narkozy (znieczulenia ogólnego – czyli całkowitej i odwracalnej utraty świadomości na skutek wprowadzenia do organizmu pacjenta określonej dawki leków anestetycznych). Jedną z konsekwencji działania leków znieczulających jest zahamowanie szybkich podziałów komórkowych – które mają miejsce między innymi w mieszkach włosowych (dermal papilla). Może to zaindukować przejście mieszka włosowego z fazy anagenu – wzrostu (szybkich podziałów komórkowych) w fazę telogenu (spoczynku).

Zazwyczaj nadmierne wypadanie włosów ma miejsce po 2-4 miesiącach od wykonanej w znieczuleniu ogólnym operacji. Zamiast będących normą około 100 wypadających włosów dziennie – pacjentowi wypada włosów znacznie więcej. Stan ten może utrzymywać się przez kilka tygodni. Dotkniętych tą formą wypadania włosów jest znaczna część poddanych narkozie pacjentów – choć zdecydowanie nie wszyscy. Nie ma znaczenia płeć pacjenta.

Leki stosowane podczas zabiegów w znieczuleniu ogólnym

Znieczulenie ogólne na celu:

Zniesienie świadomości Pacjenta
Zniesienie odczuć bólowych Pacjenta
Zniesienie różnorodnych odruchów
Zwiotczenie mięśni szkieletowych Pacjenta.

Aby osiągnąć wskazane powyżej cele stosowanych jest szereg różnorodnych leków, w ramach – bardzo często – wieloetapowego procesu. Rozpoczyna się on od tak zwanej premedykacji, czyli podania leków służących uspokojeniu, wyciszeniu pacjenta, co ułatwia wykonanie wstępnych procedur medycznych. Najczęściej w tym celu stosowane są benzodiazepiny. (Benzodiazepiny to substancje, które nasilają wiązanie się kwasu γ-aminomasłowego (GABA), który jest najważniejszym naturalnym neuroprzekaźnikiem posiadającym właściwości hamujące, z receptorami GABA-A. W wyniku tej reakcji dochodzi do spadku pobudliwości neuronów i zahamowania przewodzenia impulsów. Leki należące do grupy benzodiazepin wywołują działanie uspokajające, nasenne, przeciwdrgawkowe i miorelaksacyjne. Do grupy tej należą: midazolam (np. Dormicum) i klorazepan (np. Tranxene). Benzodiazepiny o średnio długim czasie działania to te związki, których okres półtrwania wynosi 6-24 godziny. Są to alprazolam (np. Afobam, Xanax), oksazepam (np. Oxazepam GSK), lorazepam (np. Lorafen), estazolam (np. Estazolam Espefa) i temazepam (np. Signopam). Benzodiazepiny długodziałające to natomiast te związki, których okres półtrwania przekracza 24 godziny. Do tej grupy leków należą: diazepam (np. Relanium), klonazepam (Clonazepamum TZF) i nitrazepam (np. Nitrazepam GSK)

Kolejna faza rozpoczyna się wtedy, gdy Pacjent leży już na stole. Podaje się wtedy właściwe anestetyki- leki wprowadzające w sen, a następnie zwiotczające mięśnie (dla ułatwienie intubacji i kontroli oddechu) oraz leki przeciwbólowe (głównie opioidy)

W zależności od rodzaju zabiegu, w jego trakcie mogą być podawane także inne grupy substancji, jak na przykład leki stabilizujące pracę układu sercowo-naczyniowego i/lub przeciwwymiotne.

Stosowane dawki dostosowuje się do wieku, wagi, chorób współistniejących Pacjenta oraz czasu trwania operacji w narkozie.

Aby wyprowadzić Pacjenta ze stanu narkozy (uzyskać pełny powrót czynności oddechowej oraz pełne wybudzenie Pacjenta) , anestezjolog często zmuszony jest do podania leków o działaniu przeciwstawnym (antagonistycznym) w stosunku do podanych wyjściowo.

Po zabiegu, dla zwiększenia komfortu Pacjenta mogą być podane leki:

Przeciwobrzękowe
Przeciwbólowe
Przeciwwymiotne
Przeciwzakrzepowe

Przyczyny wypadania włosów po narkozie

Nie jesteśmy w stanie określić precyzyjnie przyczyn i warunków tego rodzaju łysienia. Można jedynie powiedzieć, że swój wpływ zaznaczają:

Rodzaj operacji (istotny wpływ ma na przykład fakt, czy operowana jest głowa lub szyja pacjenta),
Czas trwania narkozy,
Użyte podczas zabiegu leki znieczulające i inne,
Utrata krwi,
Palenie papierosów przez pacjenta,
Zaburzenia metaboliczne pacjenta,
Dieta pacjenta (tak przed zabiegiem, jak i po nim),
Ułożenie pacjenta na stole operacyjnym, szczególnie w przypadku zabiegów trwających wiele godzin (literatura medyczna opisuje szereg przypadków specyficznego wypadania włosów po długotrwałym zabiegu chirurgicznym, gdy występuje długotrwały ucisk na tylną część głowy (tzw. Horse-shoe shaped post operative alopecia; Bruce, I., Simmons, M., & Hampal, S. (2002). ‘Horseshoe-shaped’ post-operative alopecia following lengthy head and neck surgery. The Journal of Laryngology & Otology, 116(3), 230-232. https://doi.org/10.1258/0022215021910429
Związany z zabiegiem stres odczuwany przez pacjenta.

Środki zaradcze stosowane przy wypadaniu włosów po narkozie

W znakomitej większości przypadków liczba wypadających włosów wraca do swojego normalnego stanu po kilku miesiącach (zazwyczaj 6 do 9 miesięcy).

U kilkunastu procent pacjentów nadmierne wypadanie włosów może niestety przejść w stan chroniczny (chronic Telogen Effluvium) – co wymaga odpowiedniego leczenia.

łysi

Deficyt żelaza, cynku, potasu, fosforu, witaminy B6.
Problemy z funkcjonowaniem tarczycy

W identyfikacji ewentualnych źródeł problemu mogą pomóc badania krwi:

Morfologia krwi (CBC – Complete Blood Count)
TSH (thyroid stimulating hormone – oznaczenie stężenia hormonu tyreotropowego)
Ferrytyna
Cynk
25-hydroksy-witamina D
Wapń
ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate – szybkość sedymentacji erytrocytów)
ANA (Antinuclear Antibody – badanie przeciwciał antyjądrowych)

Sprawdź, jakie badanie przy wypadaniu włosów.

Jakie środki terapeutyczne można rozważać dla zahamowania/osłabienia spowodowanego narkozą wypadania włosów?

Odpowiednia suplementacja, nakierowana przede wszystkim na aminokwasy, witaminy i mikroelementy (żelazo, cynk). Do szczegółowego uzgodnienia optymalnej suplementacji niezbędne jest sięgnięcie po wyniki badań laboratoryjnych krwi Pacjenta oraz uwzględnienie jego codziennej diety.
Fotostymulacja laserami niskoenergetycznymi LLLT (na przykład hełmy Theradome).
Zabieg mezoterapii osoczem bogatopłytkowym PRP
Mezoterapia peptydowa i/lub witaminowa
Codzienny masaż skóry głowy

Niektórzy lekarze zalecają także mikronakłówanie (np. rollerem) i ostrzyknięcie skóry głowy toksyną botulinową (botox).

Wypadanie włosów po operacji bariatrycznej

Specyficzną sytuacją – gdy intensywne wypadanie włosów po zabiegu chirurgicznym jest wysoce prawdopodobne – jest łysienie telogenowe po wykonanym zabiegu bariatrycznym. Nakłada się bowiem w tej sytuacji na siebie kilka czynników:

Silny stres, związany z operacją mającą bardzo istotny i długotrwały wpływ na życie codzienne Pacjenta,
Zastosowane podczas zabiegu leki, w tym anestetyczne,
Niezwykle gwałtowna zmiana diety Pacjenta – tak co do składu posiłków, jak i ilości przyjmowanego pokarmu. (Mamy do czynienia z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia różnorodnych deficytów w zakresie witamin, mikroelementów, a także aminokwasów. Szczególną uwagę należy zwrócić na cynk, biotynę, potas, fosfor i witaminę B6).

Właściwie dobrana, zindywidualizowana dieta pooperacyjna, zapewniająca przede wszystkim odpowiednią ilość aminokwasów może przyczynić się do zmniejszenia zjawiska wypadania włosów, a nawet w całości mu zapobiec.

Spożywaj każdego dnia co najmniej 75 gramów białka,
Białko powinno być składnikiem każdego przyjmowanego posiłku,
Korzystaj z płynnych i/lub sproszkowanych preparatów białkowych – znacząco ułatwia to osiąganie wskazanych limitów dziennego spożycia aminokwasów,
Systematycznie prowadź suplementację witaminowo-mineralną, zgodnie z zaleceniami.

Zmagasz się z wzmożonym wypadaniem włosów? Umów się na konsultację do trychologa jeszcze dziś!

umów się